İran Meclisi’nin Hürmüz Boğazı’nı kapatma kararı, dünya petrol ticaretinin yüzde 25’ini riske atarken, petrol fiyatlarının 120-130 dolara fırlayabileceği öngörülüyor. Uzmanlar, Türkiye’nin enerji faturasının artacağını, cari açığın derinleşeceğini ve enflasyonla mücadelenin zorlaşacağını vurguluyor.
İSTANBUL (İGFA) - İran Meclisi’nin Hürmüz Boğazı’nı kapatma kararının onaylanması, küresel enerji piyasalarını alarma geçirdi. Dünya petrol ticaretinin yaklaşık yüzde 25’inin geçtiği bu stratejik su yolunun kapanması, petrol fiyatlarını ve ekonomileri derinden etkileyebilir. İstinye Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Caner Özdurak, kararın olası sonuçlarını değerlendirdi.
PETROL FİYATLARINDA SERT YÜKSELİŞ BEKLENİYOR
Özdurak, boğazın kapanması halinde petrol arzında ciddi bir daralma yaşanacağını ve fiyatların kısa vadede 120-130 dolar seviyelerine çıkabileceğini belirtti. “Piyasalardaki panik ve spekülatif hareketler fiyatları yukarı çekecek. Ancak küresel ekonomik yavaşlama, alternatif enerji kaynakları ve stratejik rezervler fiyatları orta vadede bir miktar düşürebilir,” dedi. Fiyatların seyri, boğazın kapalı kalma süresine ve küresel arz-talep dengesine bağlı olacak.
TÜRKİYE’DE CARİ AÇIK VE ENFLASYON RİSKİ
Türkiye’nin enerji ithalatına bağımlılığı, Hürmüz Boğazı krizinden en çok etkilenecek unsurlardan biri.
Doç. Dr. Caner Özdurak, “Petrol fiyatlarındaki artış, Türkiye’nin enerji faturasını yükseltecek ve cari açığı derinleştirecek. Türk lirası üzerinde baskı artabilir, döviz kurları yükselebilir,” uyarısında bulundu. Enerji maliyetlerindeki artış, üretim ve ulaşım maliyetlerini yukarı çekerek enflasyonu körükleyecek. Bu durum, TCMB’nin enflasyonla mücadele sürecini daha da zorlaştırabilir. Özdurak, TCMB’nin faiz kararlarında temkinli bir “bekle gör” politikası izleyebileceğini ifade etti.
KÜRESEL EKONOMİDE DOMİNO ETKİSİ
Hürmüz Boğazı’nın kapanması, küresel ekonomide dalgalanmalara yol açacak. Özdurak, özellikle Çin’in, dünyanın en büyük petrol ithalatçılarından biri olarak, enerji güvenliği için alternatif rotalar arayışını hızlandırabileceğini belirtti. Ayrıca, İran-İsrail geriliminin gübre piyasalarını da vurduğuna dikkat çekti. İran’ın üre ve amonyak tesislerini kapatması, küresel üre ihracatının %40’ını riske attı. Mısır’daki üretim kesintileri ve Çin’in gübre ihracatını azaltması, gıda fiyatlarında artış baskısını artırıyor.
Özdurak, petrol fiyatlarındaki yükselişin ABD Merkez Bankası’nın (FED) para politikası kararlarını karmaşık hale getireceğini belirtti. “FED’in enflasyonla mücadelesi zorlaşacak, faiz indirimlerinde daha temkinli davranabilir,” dedi. Küresel ekonomik belirsizlik ve jeopolitik riskler, tüm ülkelerin enerji politikalarını yeniden değerlendirmesini gerektirecek.
Hürmüz Boğazı’nın kapanması, Türkiye gibi enerji ithalatına bağımlı ülkeler için ekonomik istikrarı tehdit ediyor.
Uzmanlar, enerji maliyetlerindeki artışa karşı acil önlemler alınması gerektiğini vurguluyor. Küresel enerji piyasalarındaki bu gerilim, domino etkisiyle tüm dünyayı sarsabilir.
